تجزیه و تحلیل تاثیر ارزش برند و رقابت بازار محصول بر عملکرد مالی شرکت ها

یک برند مکانیسمی است که سازمان ها را در جهت رسیدن به مزیت رقابتی یاری می نمایند. ارزش ویژه برند که از سال 1980 تبدیل به یک مفهوم بازاریابی شد، ارزش افزوده ای است که به واسطه نام برند برای سازمان ایجاد می شود. رقابت موجود در بازارهای امروز با گستردگی و تنوع بالاتری در مقایسه با گذشته روبروست. در این شرایط بسیاری از شرکت ها تلاش می کنند تا با تدوین استراتژی های رقابتی مناسب به کسب مزیتی رقابتی نایل گردیده و با افزایش میزان رقابت پذیری محصولات خود، موجبات رشد و پیشرفت شرکت را فراهم سازند. در این پژوهش، پژوهشگر در پی آزمودن ارتباط بین ارزش برند و رقابت محصول بر عملکرد مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای انجام این پژوهش از مطالعات کتابخانه ای و همچنین داده های موجود در سایت بورس اوراق بهادار تهران برای 82 شرکت عضو بورس که با استفاده از شرایطی خاص به عنوان نمونه انتخاب شده اند، استفاده شده است. در این پژوهش ارزش برند با معیار دیویس و رقابت با استفاده از فرمول کیو توبین و عملکرد مالی نیز با استفاده از شاخص ارزش افزوده اقتصادی، بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام سنجیده شده است. برای تحلیل فرضیه های پژوهش از نرم افزار stata استفاده شد. نتایج مدل اول بیانگر این است که ارزش برند بر بازده دارایی ها تاثیر معناداری ندارد ولی رقابت محصول بر بازده دارایی ها تاثیر مثبت و معناداری دارد. در مدل دوم تاثیر ارزش برند و رقابت محصول بر متغیر بازده حقوق صاحبان سهام بررسی شده است. نتایج حاکی از معناداری ضرایب هر دو متغیر است و بنابراین هر دو فرضیه این مدل تایید شده است. مدل سوم تاثیر ارزش برند و رقابت محصول را بر ارزش افزوده اقتصادی بررسی کرده است. با بررسی آماره های مربوط به این مدل نیز به این نتیجه دست یافته شده که هر دو متغیر توضیحی بر متغیر وابسته تاثیر مثبت و معناداری دارد. با در نظر گرفتن کل نتایج می توان گفت که هر چه ارزش برند یک شرکت قوی تر باشد، عملکرد مالی شرکت بهبود می یابد و همچنین هر چه قدر شاخص کیو توبین بالاتر باشد، بدین معنی که رقابت در بازار کمتر و تمرکز بیشتر است، شرکت عملکرد بهتری خواهد داشت.